سی و سه پل اصفهان

سی و سه پل که به پل الله وردی خان نیز معروف است، یکی از یازده پل تاریخی اصفهان به شمار می رود که از روی زاینده رود عبور می ‌کند. این پل به دلیل وسعت، موقعیت مرکزی و معماری برجسته‌ و ویژه ‌ای که دارد، معروف ‌ترین پل اصفهان به حساب می ‌آید. این پل مرکز تفریحات شبانه شهر اصفهان است که هم ایرانیان و هم گردشگران خارجی زیادی را به خود جذب می‌ کند و یکی از زیبا ترین پل ‌هایی است که تا به حال با آن برخورد کرده ‌اید. در این مقاله، به معرفی سی و سه پل پرداخته و تاریخچه، معماری، آثار باستانی، اماکن دیدنی، بهترین و مناسب ‌ترین شرایط بازدید و دیگر مسائل پیرامون آن به طور جامع و کامل توضیح داده می ‌شود.

معرفی سی و سه پل اصفهان 

پل سی و سه پل از مهم ‌ترین آثار دیدنی ایران و جهان است که بر روی بزرگترین رودخانه فلات ایران و در شهر تاریخی اصفهان جای داردو سی و سه پل به معنای واقعی کلمه به «پل سی و سه دهانه» تعبیر می‌ شود که ۳۳ دهانه با طول ۲۹۵ و عرض ۱۴ متر را شامل می ‌باشد. این پل از رودخانه زاینده رود، طولانی‌ ترین رودخانه فلات ایران با طول 400 کیلومتر، عبور می ‌کند. سی و سه پل دقیقا در مرکز شهر اصفهان، سومین شهر بزرگ ایران که در مقطعی از تاریخ یکی از بزرگ ترین شهر های جهان بوده است، قرار دارد. این پل زیبا در بین سال ‌های 1599 تا 1602 و در زمان حکومت شاه عباس ساخته شد و روند ساخت و ساز آن توسط صدراعظم شاه، الله وردی خان اوندیلادزه، که نام دوم پل از آن گرفته شده است، کنترل می‌ شد. در سال 1598 شاه عباس پایتخت امپراتوری خود را از شهر قزوین به شهر اصفهان، به دلیل نزدیکی به رودخانه زاینده رود که به شهر حیات می‌ داد، منتقل کرد. 5 پل از 11 پل این پل تاریخی در زمان صفویه به عنوان وسیله عبور از رودخانه ساخته شده است. اگرچه متاسفانه در طول تاریخ 400 ساله این رودخانه خشک شده است، اما از زیبایی ‌ها و جذابیت آن کاسته نشده است. این محل از دیرباز مکانی برای پیاده روی عصرگاهی، برگزاری جلسات، رویداد ها، انجام ورزش‌ های آبی پیش از خشک شدن آب زاینده رود و دیگر فعالیت ‌ها بود.

مسیرهای دسترستی به سی و سه پل

آدرس سی و سه پل در شهر اصفهان واقع در میدان انقلاب، خیابان چهارباغ عباسی می ‌باشد. این پل از یک سو در قسمت ابتدای جنوبی خیابان چهارباغ بالا و از سوی دیگر در ابتدای قسمت شمالی خیابان چهارباغ عباسی یا همان میدان انقلاب قرار دارد. به عبارت بهتر، این پل تاریخی چهارباغ عباسی و چهارباغ بالا را به هم متصل می‌ کند که در واقع در امتداد آن‌ ها قرار دارد.

آدرس سی و سه پل اصفهان: استان اصفهان، میدان انقلاب، خیابان چهارباغ

اگر در امتداد خیابان چهار باغ عباسی به سمت شمال قدم بزنید، در عرض 20 دقیقه به میدان نقش جهان، کاخ هشت بهشت ​​و کاخ چهل ستون می ‌رسید. در جنوب شرقی پل، کلیسای وانک و موزه موسیقی اصفهان قرار دارد. همچنین می ‌توانید پل‌ های دیگری از جمله پل‌ خواجو را نیز بر روی رودخانه زاینده‌ رود مشاهده کنید. یک ایستگاه مترو در نزدیکی انتهای شمالی پل و چندین ایستگاه اتوبوس، مراکز خرید، کافه‌ ها و هتل‌ های مختلف وجود دارد. برای رسیدن به پل سی و سه پل علاوه بر اتومبیل شخصی می ‌توان از وسایل نقلیه عمومی مختلفی مانند اتوبوس و مترو نیز استفاده کرد.

مسیر دسترسی به سی و سه پل با مترو: برای رفتن با مترو به پل سی و سه پل، کافی است در ایستگاه این پل پیاده شده و برای رسیدن به پل چند دقیقه پیاده روی کنید.

تاریخچه سی و سه پل

سی و سه پل یکی از پل‌ های تاریخی متعدد شهر اصفهان است که از رودخانه زاینده رود عبور می ‌کند و یازده پل تاریخی دیگر نیز بر روی این رودخانه قرار دارند. سی و سه پل از پیشینه تاریخی و مهمی برخوردار است و قدمت ساخت آن به سال‌ های 1599 تا 1602 میلادی، در زمان سلطنت شاه عباس اول، پنجمین پادشاه صفوی ایران بر می ‌گردد. این بنا زیر نظر الله وردی خان اوندیلادزه، فرمانده کل ارتش، که اصالتا گرجی بود، ساخته شد و به نام او نیز نامگذاری شد. برخی افراد معتقدند به دلیل این که الله وردیخان ملیتی گرجی داشته و الفبای گرجی نیز از سی و سه حرف تشکیل می ‌شود، به همین دلیل به این پل سی و سه پل می‌ گویند. البته این ادعا به دلیل این که این پل در ابتدای ساخت چهل پل داشته رد شده است. در زمان ‌های گذشته و سال ‌های ابتدایی ساخت، این پل به‌ عنوان ارتباطی میان محله ارامنه‌ نشین شهر که جلفای نو نام داشت عمل می ‌کرد.

علت نامگذاری‌ سی و سه پل

با وجود اینکه معمولاً از این پل به عنوان پل سی و سه پل یاد می‌ شود، اما نام رسمی و تاریخی آن پل الله وردی خان است و به فردی به نام الله وردی خان اوندیلادزه اشاره دارد که بر ساخت این پل نظارت داشته و اغلب با عنوان الله وردی خان (1560-1613) نامیده می‌ شود. الله وردی خان سردار و دولتمرد گرجی و مسیحی ایرانی و یکی از فرماندهان اصلی ارتش ایران بود. آنچه که امروزه به نام سی و سه پل شناخته می‌ شود، در طول تاریخ نام‌ های دیگری نیز داشته است. برخی از این نام‌ ها عبارت هستند از:

• پل شاه عباسى، به دلیل اینکه اولین نفر شاه عباس دستور ساخت آن را صادر کرد. پل الله‌ ورديخان، چرا که او در ساخت این پل تلاش و کوشش بسیاری کرد. پل جلفا، به دلیل اینکه در ابتدا محل عبور و مرور مردم جلفا (محله‌ ای ارمنی نشین در اصفهان) بوده است
• پل شاه عباسى، به دلیل اینکه اولین نفر شاه عباس دستور ساخت آن را صادر کرد.
• پل الله‌ ورديخان، چرا که او در ساخت این پل تلاش و کوشش بسیاری کرد.
• پل جلفا، به دلیل اینکه در ابتدا محل عبور و مرور مردم جلفا (محله‌ ای ارمنی نشین در اصفهان) بوده است.
• پل الله‌ ورديخان، چرا که او در ساخت این پل تلاش و کوشش بسیاری کرد.
• پل جلفا، به دلیل اینکه در ابتدا محل عبور و مرور مردم جلفا (محله‌ ای ارمنی نشین در اصفهان) بوده است.
• پل چهل چشمه، چرا که در ابتدا 40 چشمه داشته است که از هر یک از آن‌ ها آب خارج می‌ شده است.

از آنجایی که در طول زمان هفت دهانه این پل گرفته شده و سی و سه دهانه باقی ماند. به همین جهت به پل سی و سه چشمه نیز شهرت دارد. پل زاینده رود طویل ترین پل بر فراز زاینده رود محسوب می ‌شود.

 ویژگی های سی و سه پل

در کلان شهر اصفهان جاذبه های دیدنی بسیاری همچون منارجنبان اصفهان، پل خاجو، میدان نقش جهان و بسیاری از بناهای تاریخی دیگر وجود دارند که سی و سه پل نیز از مهم ترین جاذبه های اصفهان به شمار می رود. سی و سه پل طولانی ‌ترین پل در بین پل ‌های اصفهان و بزرگ ترین بنای روی آب در ایران است که طول کل آن 297 متر و عرض آن 1375 متر است. سی و سه به معنی 33 قوس است که سطح اول پل را تشکیل می‌ دهند. سطح دوم یا گذرگاه دوم نیز دارای مسیر عابر پیاده با دیوارهایی است که از عابران در برابر باد و سقوط در آب محافظت می ‌کند. این پل از آجرهای زرد رنگ و سنگ آهک ساخته شده است که مصالح ساختمانی معمول سازه‌ های دوره صفویه هستند. طاقچه ‌های این پل محل مناسبی برای نشستن و گپ زدن در حین لذت بردن از منظره شهر عالی هستند. یکی از این طاق‌ ها مدتی میزبان یک چایخانه بود اما بعد ‌ها تعطیل شد.

معماری سی و سه پل

سی و سه پل، در اوایل قرن هفدهم با هدفی دوگانه و در سال ‌های 1599 تا 1602 ساخته شد. اگرچه این پل قدمت چندانی ندارد اما همچنان می ‌توان آن را یک اثر تاریخی در مرکز شهر اصفهان دانست. هدف اصلی این پل اتصال بخش ‌های ثروتمند شهر بود و در همان زمان محله بزرگ و رو به رشد ارامنه موسوم به جلفای نو را با مرکز تاریخی شهر اصفهان پیوند می ‌داد. این امر را می ‌توان نمونه بارز یک سبک معماری خاص و منحصر به فرد ایرانی دانست. این پل، حدود یک قرن پس از تأسیس سلسله صفویه که بین سال‌ های 1501 تا 1731 بر ایران حکومت می‌ کردند، تکمیل شد. فرمانروای آن زمان مردی به نام شاه عباس یکم (1571-1629) پنجمین فرمانروای دودمان صفویان بود. آنچه در مورد معماری این مکان تاریخی عظیم و منحصر به فرد قابل توجه می ‌باشد، این موضوع است که تکمیل این سازه تنها سه سال طول کشید. طول کلی این بنا 297.76 متر و عرض آن نیز 14.75 متر است که تماماً از مصالح ساختمانی رایج دوران صفویه که سنگ و آجر بودند، ساخته شده است. این پل تاریخی را می‌ توان نمونه بارزی از سبک معماری دوران صفوی و یک جنبش هنری خارق العاده که بسیار فراتر از معماری معمول شامل سرامیک، شیشه و تزئینات است، معرفی کرد. نمونه معروف دیگری از این سبک معماری، میدان نقش جهان است، میدانی باورنکردنی که تقریباً همزمان با پل سی و سه پل در بین سال‌ های 1598 تا 1621 ساخته شد. هدف دیگری از ساخت این پل مشابه بسیاری از پل‌ های تاریخی دیگر که بر روی رودخانه زاینده رود ساخته شده ‌اند، این بود که به عنوان یک سد عمل کند. این سازه، پلی طاقدار ساخته شده از سنگ است که از دو ردیف روی هم متشکل از 33 طاق تشکیل شده که نام آن نیز از آنجا گرفته شده است. طولانی ترین دهانه این پل حدود 5.60 متر است و فضای داخلی آن نیز با نقاشی ‌هایی تزئین شده است.

دیدنی های سی و سه پل

 سی و سه پل از آنجایی که از اثار تاریخی و محبوب و پربازدید شهر اصفهان و کشور ایران است، مکان‌ های دیدنی بسیاری را شامل می ‌شود. پایه ‌های این پل زیبا در درون رودخانه زاینده رود قرار گرفته‌ اند. اگرچه متاسفانه در چند سال اخیر و به دلیل برخی ناکارامدی‌ ها و سو مدیریت ‌های انجام شده در حوزه محیط زیست آب جاری در زاینده رود خشک شده و این مکان تاریخی رونق گذشته را ندارد، اما کماکان این پل یکی از زیباترین اماکن تاریخی کشور ایران می ‌باشد. به موجب خشک شدن این رود برخی تفریحات گذشته مانند قایق سواری دیگر امکان پذیر نیست و همین موضوع سبب کاهش بازدید توریست از این مکان شده است. چرا که در زمان‌ های گذشته، قایق سواری و انجام ورزش‌ های آبی و همچنین بازدید از زاینده رود، رونق دو چندانی به این پل تاریخی و زیبا داده و سالانه گردشگران زیادی را به خود جذب می‌ کرد. همچنین، یک پیاده رو در دو قسمت بالا و پایین پل وجود دارد که پیاده رو پائین گذرگاهی است که پایه ‌های مرکزی پل در فاصله کمی از رودخانه درون آن ایجاد شده است. این پیاده‌ رو‌ها محلی برای پیاده روی و لذت بردن از این بنای تاریخی است.

 شرایط بازدید از سی و سه پل

بازدید از پل سی و سه پل همانند بسیاری از آثار تاریخی شرایط خاص و ویژه ‌ای ندارد و محدودیت زمانی برای ورود و خروج آن وجود ندارد. بازدید از این پل برای عموم افراد به صورت بیست و چهار ساعت شبانه روز ازاد بوده و هیچ هزینه‌ ای نیز برای ورود و بازدید از آن دریافت نمی ‌شود. مشابه تمامی آثار تاریخی دیگر، شرط مهم و اساسی بازدید از این پل نیز، تلاش برای حفظ و نگهداری آن و جلوگیری از آسیب رساندن به این بنا و محیط اطراف آن است.

رویدادهای مهم در سی و سه پل

با توجه به پیشینه تاریخی سی و سه پل، این پل در طول تاریخ مکانی برای تجمع شاعران و بزرگان و همچنین برگزاری رویدادها و اجتماعات مختلف از جمله برپایی جشن‌ ها و مراسم ‌های متعدد بوده است که برخی از آن‌ ها به بخشی از آداب و رسوم قدیمی تبدیل شده‌ اند. سه نمونه از این رویدادهای تاریخی مهم در این پل تاریخی عبارتند از:

جشن آب ریزگان: جشن آبریزگان که به جشن آب پاشان یا آب ریزان نیز شناخته می ‌شود، مراسمی است که در آن در تاریخ ۱۳ تیر ماه افراد بر روی یکدیگر آب و گلاب می ‌ریزند. این جشن در سفرنامه ‌های جهانگردان اروپایی مختلفی جشنی معرفی شده است که در 13 تیر هر سال با حضور شاهان، بزرگان، شعرا، ادیبان، سیاستمداران و عموم مردم در کنار بنای سی و سه پل برگزار می ‌شده است. در این مراسم، مردم با پاشیدن گلاب و آب به روی یکدیگر، شادمانی و پایکوبی می‌ کردند.

مراسم خاج شویان: مراسم خاج شویان مراسمی است که مخصوص ارامنه شهر اصفهان بوده و در دوران صفویه برگزار می‌ شده است. مراسم خاج‌ شویان، عنوان یکی از جشن‌ های مسیحی معروف اصفهان است که به مناسبت غسل تعمید حضرت عیسی مسیح برپا می ‌شود. مسیحیان و پیروان دین مسیح اعتقاد دارند که در چنین روزی آب مقدس می ‌شود و به همین دلیل به درون آب ‌های جاری رفته و در آنها شنا می‌ کنند. این مراسم در تاریخ سیزدهم ماه ژانویه سال میلادی مصادف با ۲۴ دی سال شمسی در کنار سی‌ و سه ‌پل اصفهان توسط ارمنیان ایران در زمان صفویان، برگزار می ‌شده است.

جشن نوروزی: جشن نوروزی در دوران صفوی و به مدت هفت روز به همراه چراغانی و گل‌ ریزان انجام می‌شد. در دوره سلسله صفویان، برگزاری جشن نوروزی از سه الی هفت شبانه روز طول می ‌کشید و سی و سه پل در این هفت روز با چراغ های متعدد، مزین می ‌شد. گاهی اوقات به دستور شاه عباس، مراسم گلریزان نیز بر سر این پل انجام شده و گل‌ هاى فراوانی در مسیر راه شاه و همراهان او ریخته می ‌شد. اهمیت این جشن به قدری بود که اگرچه در سال ۱۰۱۸ ماه فروردین و این جشن با ماه محرم مصادف شده بود اما باز هم به دستور شاه، جشن نوروزی به مدت هفت شبانه روز برگزار شده و گلریزان نیز بر روی پل انجام شد.

بهترین زمان بازدید از سی و سه پل

به طور کلی با توجه به موقعیت جغرافیایی شهر اصفهان، زمان خاصی را نمی ‌توان به عنوان زمان طلایی بازدید از سی و سه پل عنوان کرد. اما طبق گفته ساکنین و گردشگران، بهترین زمان برای بازدید از این پل، به هنگام عصر و پس از غروب خورشید است. چرا که وقتی هوا تاریک می‌ شود، پل‌ با صدها لامپ روشن شده و طاق‌ ها به زیبایی در آب رودخانه منعکس می ‌شوند. در این زمان رفت و آمد به پل و رود زیاد شده و می ‌توانید در کنار رودخانه قدم بزنید. همچنین بهترین و مناسب ‌ترین زمان بازدید از این پل را می ‌توان زمان ‌هایی دانست که زاینده رود پرآب است و شکوه همیشگی خود را دارد. به طور کلی این پل تاریخی به موجب زیبایی و معماری شاهکار و منحصر به فردی که دارد، در زمان ‌های مختلفی چه روز و چه شب، زیبایی خاص خود را داشته و مناسب بازدید می ‌باشد.

جاذبه های اطراف سی و سه پل

سی و سه پل را می‌ توان یکی از مهم ‌ترین، زیبا ‌ترین و شناخته‌ شده‌‌ ترین اماکن دیدنی و تاریخی شهر اصفهان به حساب آورد. در نزدیکی و مجاورت این پل تاریخی و محلی که در آن قرار گرفته است، جاذبه ‌های دیدنی و زیبای دیگری نیز وجود دارند که منجر به جذب گردشگران و توریست‌ های بیشتری شده و رونق زیادی به این مکان داده‌ اند. در ادامه این قسمت به معرفی سه نمونه از اماکن دیدنی‌ اطراف این پل زیبا و منحصر به فرد پرداخته می ‌شود.

محله جلفا: محله جلفا که در گذشته، جلفا نو نامیده می ‌شد، یکی از اماکن شناخته شده اصفهان می‌ باشد که در نزدیکی سی و سه پل واقع شده است. این محله از دیرباز ارمنی نشین بوده و ساکنین آن را ارامنه تشکیل می‌ دادند. فاصله محله جلفا از سی و سه پل ۳ کیلومتر بوده و زمان رسیدن به آن نیز ۴ دقیقه می‌ باشد.

میدان نقش جهان: میدان نقش جهان که به نام میدان امام نیز شناخته می ‌شود، از شناخته شده‌ ترین اماکن دیدنی شهر اصفهان می ‌باشد که در میان گردشگران جهانی محبوبیت بالایی دارد. این میدان را می‌ توان از زیباترین میدان ‌های ایران معرفی کرد که حتی در فهرست میراث جهانی سازمان یونسکو نیز ثبت شده است. 

پل خاجو: پل خواجو نیز یکی از معروف ترین اماکن تاریخی است که در شهر اصفهان و در نزدیکی سی و سه پل واقع شده است. این پل بر روی رودخانه زاینده رود و قسمت شرقی پل قرار دارد. پل خواجو اصفهان را می ‌توان از شناخته شده‌ ترین اماکن تاریخی ایران به حساب آورد که گردشگران زیادی را به خود جذب می ‌کند. فاصله این پل با سی و سه پل، تقریبا ۱۸۰۰ متر بوده و در قسمت جنوبی انتهای چهارباغ خواجو قرار دارد.

رزرو ویلا در اصفهان

همانطور که در این مقاله خواندید، اصفهان مهد تاریخ و تمدن ایران است و اکثر بناهای تاریخی محبوب و زیبا در این استان قرار گرفته اند. همه ساله گردشگران بسیاری به اصفهان سفر کرده و از جاذبه های تاریخی آن بازدید به عمل می آورند. از همین روی اقامت در استراحتگاه های این شهر یکی از مهم ترین بخش های سفر به اصفهان به شمار می رود. وب سایت باباسفر برخی از بهترین و شیک ترین ویلاهای شهر اصفهان را برای شما عزیزان گردهم آورده است که می توانید با بهترین قیمت اقامتگاه دلخواه خود را رزرو کنید. اجاره ویلا در اصفهان به شما این امکان را می دهد پس از گشت و گذار در جاهای دیدنی این شهر تاریخی به ویلا یا سوئیت دربست خود مراجعه کرده و به استراحت بپردازید.